Traais Energie Collectief (TEC) op bezoek bij Hedikhuizen Duurzaam

Datum: februari 2022
Traais Energie Collectief (TEC) op bezoek bij Hedikhuizen Duurzaam, Verslag.
 
Op dinsdag 1 februari 2022 kwamen Hedikhuizen Duurzaam en het Traais Energie Collectief bij elkaar om informatie uit te wisselen en om van elkaar te leren.
Het was leerzaam.

Aanwezigen:  TEC, Izzy-projects, Buro Joris,  Gemeente Heusden, Hedikhuizen Duurzaam
 
Agenda
1.    Sociale innovatie en participatie – community building
2.    Het financieringsvraagstuk - Inzoomen op de casus, hoe kijkt een bank hier na. Waar zitten de risico's e.d. Komen tot een robuust financieringsmodel
 
HD begint de vergadering met de presentatie van de tijdlijn tot nu toe, en daarbij komt ook de financiering van het Pomodori-project en de business case van het warmtenet te sprake. Tijdens deze presentaties ontspon zich een ervarings-uitwisseling en discussie, waarbij onderstaande punten naar voren kwamen.
 
Op weg naar een energie neutraal dorp zijn er veel hordes die één voor éen genomen moeten worden. Een goed begin is het halve werk en begint met een droom en een missie. De herkenning is groot want beide energie coöperaties hebben dezelfde missie: ‘Zelf energie opwekken voor een energieneutraal dorp voor en van de dorpelingen’.

Net als in elk dorp in Nederland dringt ook in Terheijden het besef door dat de wereld verandert. Lokale betrokkenheid, klimaat, onafhankelijkheid. Kortom: Ingrediënten voor een energie collectief. In 2016 wordt een eerste zaadje geplant door geboren Terheijdenaar Pim de Ridder. In zijn professionele leven is hij met zijn bedrijf Izzy Projects werkzaam in de energietransitie. Hij ontwikkelt grootschalige energieprojecten, denk daarbij aan windmolens en zonnevelden. De laatste jaren heeft hij hierin steeds meer de samenwerking met lokale initiatieven opgezocht. De droom: een energieneutraal dorp voor en van de Terheijdenaren. En nog mooier: met opbrengsten voor het dorp. Een dorp met een eigen warmtenet dat warmte en energie uit de Mark haalt, met windmolen De Noord, het zonnepark De Bergen, met aardwarmte uit de Bergen, met zonnepanelen op daken, energiebesparing voor de woningen. Met geld uit projecten dat geïnvesteerd kan worden in ‘’het Sterker Dorp’’. Echt iets van en voor het dorp zelf. Vergelijkbaar met hoe het allemaal begon in Hedikhuizen in 2017

Vallen en opstaan
Zoals dat gaat met pionieren: het is een kwestie van vallen en weer opstaan. Niet iedereen wil meteen meedoen. Zowel in Terheijden als ook in Hedikhuizen is iedereen bekent met het initiatief. Naast de leden is er een kring van geïnteresseerden die het initiatief wel in de gaten houdt, maar geen lid zijn. Je hebt de groep van ‘eerst zien dan geloven’. Door goede voorlichting en onderbouwing worden van deze groep steeds meer mensen lid. En dan is er nog een groep die het allemaal onzin vindt. Sommigen van hen geloven niet in het klimaat-verander-verhaal en weer anderen vinden het allemaal niet nodig en gedoe om niks. Iedereen gelijk meekrijgen in het plan is een utopie. Dan is er nog het ongeloof in de financiële haalbaarheid van het warmtenet. Dit wordt beargumenteerd met: ‘We moeten straks allemaal verplicht een dure warmtepomp aanschaffen en dan zijn we straks afhankelijk van 1 aanbieder en kunnen we niet meer kiezen bij wie we warmte afnemen”. Ook deze verhalen worden keer op keer weerlegd, maar blijken hardnekkig. Hier ligt gelijk de moeilijkheid voor het warmtenet. Niemand wil investeren in een warmtenet zonder klanten en niemand wil klant worden van een warmtenet dat niet bestaat. Daarom is de rijksbijdrage en steun van de Gemeente zo belangrijk om het plan te kunnen starten en is het een uitdaging zoveel mogelijk mensen mee te krijgen.

Pionieren
Dan is er nog een andere kant van het verhaal. Het is een verhaal van pionieren. Dit betekent uitproberen en soms ook de route opnieuw bepalen. Aan de ene kant het verhaal goed vertellen, maar aan de andere kant ook laten zien dat het werkt. De het-lukt-zeker-niet-eerst-zien-dan-geloven- mensen komen pas in beweging als ze daadwerkelijk merken dat de projecten werken. Daarbij is het warmtenet het belangrijkste voorbeeld. Hoe kun je ervoor zorgen dat mensen gaan geloven dat het werkt? De eerste huishoudens die daadwerkelijk aangesloten worden op het warmtenet kunnen fungeren als ambassadeurs van het project. Ze moeten daarin goed begeleid worden.

Communiceren , communiceren en communiceren…
Tot slot is het een kunst om te blijven communiceren nadat de eerste euforie voorbij is. Ook als de eerste projecten nog moeten gaan draaien. Er gaat soms veel tijd overheen voordat er weer iets te melden is. Inwoners moeten steeds opnieuw meegenomen worden. Dit vraagt veel uitleg. Ook de gemeente heeft hier een rol in. Door het steunen van een initiatief kunnen ze zorgen voor een goed fundament onder het initiatief.